از لحظه ای که
نوزاد به دنیا می آید، شیر مادر یا شیر خشک به عنوان اصلی ترین منبع تغذیه،
نقشی اساسی در رشد فیزیکی، تقویت سیستم ایمنی و حتی سلامت روان او ایفا می کند.
تغذیه صحیح با شیر، نه فقط انرژی و مواد مغذی مورد نیاز کودک را تأمین می کند،
بلکه باعث ایجاد پیوند عاطفی عمیق تری بین مادر و فرزند می شود.
در این مقاله
به صورت جامع به بررسی نکات طلایی شیردهی، چه با شیر مادر و چه با شیر خشک، می پردازیم
تا بتوانی با آگاهی بیشتری این مسیر مهم را طی کنی.
گرفتن صحیح سینه؛ پایه ی شیردهی موفق
یکی از رایج ترین
دلایلی که مادران با زخم یا ترک نوک سینه مواجه می شوند، مکیدن نادرست نوزاد
است. نوزاد باید بخش عمده ای از آرئول (هاله ی قهوه ای اطراف نوک سینه) را داخل
دهان بگیرد. فقط گرفتن نوک سینه باعث درد، زخم، و کاهش دریافت شیر توسط کودک می شود.
اگر صدای قورت
دادن را می شنوی، لب ها به سمت بیرون هستند، و در حین شیر دادن درد نداری، یعنی
شیردهی در مسیر درستی قرار گرفته.
شیردهی به موقع،
نه براساس ساعت
در هفته ها و
ماه های اول زندگی، نوزاد طبق برنامه ی داخلی خودش گرسنه می شود. ممکن است هر ۲ تا ۳ ساعت یا حتی زودتر شیر بخواهد. محدود کردن تغذیه
به ساعت های مشخص ممکن است باعث اضطراب یا تغذیه ناکافی شود. علائمی مانند
چرخاندن سر، مکیدن دست یا گریه های مشخص می توانند نشانه ی گرسنگی باشند.
رژیم غذایی
مادر: آنچه می خوری، به او می رسد!
کیفیت شیر
مادر، مستقیماً با سبک تغذیه و سبک زندگی او مرتبط است. مصرف آب کافی، پروتئین،
سبزیجات تازه، مغزها و پرهیز از خوراکی های نفاخ یا حساسیت زا مثل لبنیات پرچرب،
کافئین زیاد یا سیر و پیاز تند می تواند حال نوزاد را بهتر کند.
همچنین مصرف ویتامین D، امگا ۳ و مکمل های تجویزی پزشک کمک می کند شیرت غنی تر و مغذی تر باشد.
وضعیت بدنی
صحیح در شیردهی
بسیاری از
دردهای شانه و کمر مادران، ناشی از وضعیت اشتباه در حین شیردهی است. از بالش مخصوص
شیردهی استفاده کن، تکیه گاه مناسب داشته باش و مطمئن شو گردن نوزاد در راستای
بدنش قرار دارد. حالت های مختلف مثل درازکشیدن کنار نوزاد، شیردهی گهواره ای یا
حالت فوتبال آمریکایی می توانند به شرایط تو بستگی داشته باشند.
وقتی انتخاب
شما شیر خشک است: مراقبت ها و نکات کلیدی
انتخاب درست
فرمول غذایی
همه شیرهای خشک
مثل هم نیستند. بر اساس سن نوزاد، وضعیت گوارشی و سابقه حساسیت، ممکن است لازم
باشد از شیر خشک های معمولی یا نوع ضد آلرژی استفاده کنی. انتخاب درست باید با
مشورت پزشک متخصص انجام شود تا بدن نوزاد بهترین سازگاری را نشان دهد.
تهیه شیر خشک
به روش استاندارد
یکی از
اشتباهات رایج، رقیق یا غلیظ کردن شیر خشک است. همیشه به نسبت دقیق پودر و آب طبق
دستور کارخانه توجه کن. استفاده از آب جوشیده ی خنک شده، نه آب معدنی یا آب داغ،
اهمیت بالایی دارد.
شست وشو و
ضدعفونی وسایل تغذیه
شیشه شیر،
سرشیشه، و سایر وسایل نوزاد باید بعد از هر بار استفاده با دقت شسته و ضدعفونی
شوند. استریل کردن روزانه یا چندبار در هفته از ابتلا به عفونت ها جلوگیری می کند.
می‌توان از بخار، قرص های مخصوص یا آب جوش استفاده کرد.
کودک را به
اتمام شیشه مجبور نکن
برخلاف تصور
برخی، تمام کردن شیشه نشانه تغذیه خوب نیست. اگر نوزاد پس از مقدار مشخصی، شیشه را
کنار می زند، خواب آلود می شود یا سرش را برمی گرداند، یعنی سیر شده. اجبار
ممکن است باعث نفخ، استفراغ یا آلرژی شود.
نکات مشترک مهم در هر نوع تغذیه نوزاد
تماس بدنی و
نگاه، غذای روح نوزاد است
موقع شیر دادن،
نوزاد فقط به تغذیه جسمی نیاز ندارد؛ او نیاز به تماس پوستی، نگاه مستقیم، و شنیدن
صدای آرام مادر دارد. این ارتباط حسی باعث ایجاد امنیت روانی در نوزاد و شکل گیری
پیوند عاطفی می شود که در آینده هم تأثیرگذار خواهد بود.
آروغ گیری،
مرحله فراموش شده ولی حیاتی
بخش مهمی از
فرآیند تغذیه، گرفتن آروغ پس از هر وعده است. نوزادان هنگام شیر خوردن هوا می بلعند
که اگر خارج نشود، منجر به نفخ، دل درد و بی قراری می شود. نوزاد را روی شانه
بگذار یا روی پای خود بنشان و به آرامی پشتش را بمال تا هوای اضافی خارج شود.
شناخت علائم
حساسیت یا آلرژی
واکنش هایی مثل کهیر، خارش، مدفوع سبز یا کف آلود، وجود خون در پوشک یا بی قراری زیاد بعد از تغذیه می توانند نشانه های حساسیت به شیر خشک یا مواد غذایی خورده شده توسط مادر باشند. در صورت بروز این علائم، با پزشک مشورت کن و از تغییر بی مشورت تغذیه پرهیز کن.
آرامش مادر، پایه‌ی آرامش نوزاد
هیچ نسخه ی
قطعی و ثابتی برای تمام نوزادها وجود ندارد. ممکن است بعضی نوزادها با سینه راحت تر
باشند و برخی با شیشه آرامش بیشتری بگیرند. مهم این است که تو، به عنوان مادر،
احساس رضایت و راحتی داشته باشی. مقایسه با دیگران یا فشارهای بیرونی، فقط اضطراب
می آورد.
جمع بندی
نهایی و توصیه پایانی
- شیر
مادر تغذیه ی ایده آله، ولی شیر خشک هم گزینه ای سالم و معتبره
- نشانه
های گرسنگی، سیری، آلرژی و راحتی کودک رو بشناس و درک کن
- تغذیه
نباید باعث خستگی یا درد برای مادر باشه؛ اولویت با آسایش هر دو نفره
- پیوند
عاطفی، لمس، تماس چشمی و امنیت روانی نوزاد حتی از نوع تغذیه هم مهم تره
برای ثبت نظر، لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید.