۶ ضرر جدی آب دادن به نوزاد زیر ۶ ماه | چرا نباید نوزادت رو زود با آب آشنا کنی؟
آیا دادن آب به نوزاد زیر ۶ ماه کار درستیه؟ این سؤال ذهن خیلی از پدر و مادرهای تازه کار رو درگیر می کنه. حتی ممکنه اطرافیان و بزرگ ترها توصیه کنن که چند قاشق آب به نوزادت بدی تا بدنش خنک بشه یا احساس تشنگی نکنه. اما واقعیت اینه که بدن نوزاد با بدن افراد بزرگسال خیلی متفاوته. طبق نظر اکثر پزشکان متخصص اطفال و سازمان های معتبر بهداشت جهانی، نوزادان تا شش ماهگی فقط به شیر مادر یا شیر خشک نیاز دارن و هیچ ضرورتی به نوشیدن آب ندارن. درواقع، زودتر از موعد آب دادن به نوزاد، میتونه آسیب های جدی و گاه جبران ناپذیری به سلامت اون وارد کنه.
در ادامه به ۶ مورد از مهم ترین مضرات آب دادن به نوزاد زیر ۶ ماه اشاره می کنیم تا با خیال راحت بدونی که چرا باید تا قبل از نیم سالگی فقط به شیر اکتفا کنی.
۱. پر شدن شکم نوزاد با چیزی بی ارزش
معده نوزاد بسیار کوچیکه و حجم زیادی نداره. وقتی شکم نوزاد با آب پر میشه، دیگه جایی برای شیر، که منبع اصلی انرژی و مواد مغذیه، باقی نمیمونه. آب به تنهایی هیچ کالری، پروتئین، ویتامین یا ماده ای برای رشد نداره. در نتیجه، نوزاد احساس سیری میکنه ولی درواقع تغذیه نشده. این اتفاق میتونه باعث:
-
کاهش وزن نوزاد
-
اختلال در رشد جسمی و مغزی
-
تضعیف سیستم ایمنی بدن
بشه. نوزادان در این سن به شدت به دریافت انرژی نیاز دارن، و پر شدن معده شون با آب، فقط اون ها رو از دریافت مواد حیاتی محروم میکنه.
۲. احتمال مسمومیت با آب
شاید عجیب به نظر برسه، اما آب زیاد برای نوزاد میتونه مثل یک سم عمل کنه! کلیه های نوزاد هنوز به طور کامل رشد نکردن و توانایی دفع مایعات اضافی رو ندارن. نوشیدن آب زیاد میتونه باعث رقیق شدن سدیم در خون بشه، که به این پدیده «مسمومیت با آب» گفته میشه.
علائم این مسمومیت شامل:
-
خواب آلودگی و بی حالی شدید
-
کاهش سطح هوشیاری
-
تشنج و در موارد حاد، مرگ
هست. به همین دلیل حتی مقادیر کم آب هم میتونن خطرناک باشن و نباید بدون مشورت پزشک به نوزاد داده بشن.
۳. کاهش اشتهای نوزاد به شیر
یکی از پیامدهای مستقیم نوشیدن آب توسط نوزاد، کاهش میل او به شیر خوردنه. نوزادی که با آب احساس سیری میکنه، کمتر به سینه مادر یا شیشه شیر تمایل نشون میده. این مسأله از چند جهت خطرناکه:
-
نوزاد مواد مغذی لازم رو دریافت نمیکنه.
-
مکیدن کمتر سینه باعث کاهش ترشح شیر مادر میشه.
-
روند رشد جسمی نوزاد کند میشه.
این یعنی تنها با دادن چند قاشق آب، زنجیره ای از مشکلات تغذیه‌ای برای نوزاد به وجود میاد. شیر مادر یا شیر خشک، علاوه بر تأمین آب بدن، تمام نیازهای تغذیه ای کودک رو تأمین میکنن و نیازی به مکمل دیگه ای ندارن.
۴. افزایش ریسک ابتلا به بیماری های گوارشی
سیستم ایمنی نوزاد هنوز به قدر کافی قوی نیست. حتی آب های جوشیده یا تصفیه شده هم ممکنه حاوی آلودگی های میکروسکوپی باشن که برای بدن یک نوزاد خطرناک محسوب میشن. نوشیدن آب ممکنه باعث برهم خوردن تعادل باکتری های مفید روده شده و بیماری هایی مثل:
-
اسهال
-
دل درد
-
نفخ
-
استفراغ
رو در پی داشته باشه. این عوارض نه تنها باعث ناراحتی کودک میشن، بلکه در صورت تداوم، ممکنه منجر به کم آبی بدن نوزاد و بستری شدن در بیمارستان بشن.
۵. کاهش توانایی جذب مواد مغذی
آب دادن زودهنگام به نوزاد می تونه روی جذب مواد ضروری مثل آهن تأثیر منفی بذاره. یکی از دلایل شایع کم خونی در نوزادان، تداخل در جذب آهنه. مصرف آب زیاد، غلظت مواد مغذی در دستگاه گوارش رو کاهش میده و در نتیجه:
-
جذب آهن کمتر میشه.
-
کم خونی فقر آهن به وجود میاد.
-
انرژی کودک کاهش پیدا میکنه.
-
رشد مغزی و شناختی دچار اختلال میشه.
بنابراین، برای کمک به رشد بهتر ذهنی و جسمی نوزاد، باید از دادن آب قبل از شش ماهگی خودداری بشه.
۶. بهم خوردن تعادل الکترولیت ها در بدن
بدن نوزاد نیاز به تعادل دقیق املاحی مثل سدیم، پتاسیم و کلسیم داره. آب زیاد میتونه این تعادل رو به هم بزنه و مشکلات جدی ایجاد کنه. سدیم، که برای عملکرد مغز، عضلات و کلیه ها ضروریه، در اثر مصرف زیاد آب کاهش پیدا میکنه و عوارضی مثل:
-
ضعف عضلانی
-
اختلال در عملکرد مغز
-
تشنج و بی هوشی
-
آسیب مغزی
رو به دنبال داره. درواقع آب زیاد نه تنها فایده ای نداره، بلکه میتونه زندگی نوزاد رو به خطر بندازه.
چه زمانی و چطور به نوزاد آب بدیم؟
پس از شش ماهگی و با شروع تغذیه کمکی، میتونی کم کم مقدار خیلی کمی آب (مثلاً چند قاشق چای خوری در روز) به نوزادت بدی. اون هم فقط بعد از غذا و ترجیحاً با قاشق. مهم ترین نکته اینه که هنوز هم منبع اصلی تغذیه کودک باید شیر مادر یا شیر خشک باشه. حتماً از آب جوشیده شده و خنک شده استفاده کن و هیچ وقت آب شیر یا آب معدنی تصفیه نشده به نوزاد نده.
جمع بندی
در گذشته توصیه های سنتی مثل «کمی آب بده تا گلوی بچه تازه بشه» رایج بود. اما با پیشرفت علم پزشکی، حالا میدونیم که بدن نوزاد تا شش ماهگی فقط به شیر نیاز داره. آب دادن زودهنگام به نوزاد میتونه مشکلات جدی مثل سوء تغذیه، مسمومیت با آب، عفونت گوارشی و آسیب به مغز ایجاد کنه. پس اگر کسی گفت "بذار یه قاشق آب بخوره بد نیست"، تو با اطمینان جواب بده: «شیر خودش همه چی داره!»
برای ثبت نظر، لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید.