
رفتارهای عجیب نوزاد كه طبیعی هستند؛ از نگرانی تا آرامش
رفتارهای عجیب نوزاد که طبیعی هستند؛ از نگرانی تا آرامش
یکی از تجربه های مشترک تمام والدین جدید، شگفتی از رفتارهای گاه وبی گاه نوزادان است. نوزاد تازه متولدشده ممکن است حرکاتی انجام دهد یا صداهایی از خودش درآورد که برای پدر و مادرها نگران کننده به نظر برسد. اما جالب است بدانید که بیشتر این واکنش ها نه تنها نشانه بیماری نیستند، بلکه بخش طبیعی ای از رشد و تکامل نوزاد محسوب می شوند. در این مقاله، با هم ۱۰ مورد از این رفتارهای به ظاهر عجیب اما طبیعی را بررسی می کنیم.
۱. خشکی و پوسته پوسته شدن پوست سر نوزاد
خیلی از والدین در هفته های اول تولد نوزاد، متوجه پوسته های زرد یا سفید روی سر کودک می شن که ممکنه شبیه به شوره یا لکه های خشک باشه. این حالت که به اون «کلاه گهوارهای» گفته می شه، بسیار رایجه و در بیشتر موارد هیچ مشکلی ایجاد نمی کنه. دلیلش به طور دقیق مشخص نیست، اما تصور می شه که باقی مانده هورمون های بارداری یا فعالیت بیش ازحد غدد چربی پوست باعث ایجادش می شن.
برای کمک به بهبود، می تونی هفته ای چند بار از روغن های گیاهی مثل روغن نارگیل استفاده کنی و با یک شانه نرم، پوسته ها رو جدا کنی. البته اگه این مشکل به سایر نقاط بدن سرایت کرد یا خیلی شدید شد، مراجعه به پزشک ضروریه.
۲. عطسه های مکرر بدون سرماخوردگی
خیلی از والدین با دیدن عطسه های پشت سر هم نوزاد، فکر می کنن که کودک سرما خورده. اما واقعیت اینه که عطسه در نوزادان کاملاً طبیعی و حتی نشانه ای از سالم بودن مجاری تنفسی اون هاست. بینی نوزادان بسیار کوچک و حساسه و به کوچک ترین ذرات گرد و غبار واکنش نشون می ده.
همچنین برخی نوزادان به نور شدید هم واکنش عطسه نشون می دن، که بهش «رفلکس نوری عطسه» می گن. پس تا زمانی که عطسه ها با علائم جدی مثل تب، خس خس سینه یا آبریزش شدید همراه نباشن، جای نگرانی نیست.
۳. مدفوع ناگهانی و شلیک وار!
بله درست خوندی! مدفوع نوزاد مخصوصاً در هفته های اول تولد، ممکنه با فشار زیاد و حتی به صورت "انفجاری" از بدن خارج بشه. این موضوع به دلیل عدم بلوغ کامل سیستم گوارش نوزاده و به ویژه در نوزادانی که شیر مادر می خورن بیشتر دیده می شه.
مدفوع ممکنه بسیار شل، زردرنگ و پر از ذرات باشه که حتی پوشک رو هم دور بزنه! تا زمانی که رنگ و بوی غیرطبیعی نداشته باشه، طبیعی محسوب می شه. اما اگه همراه با خون، مخاط زیاد یا اسهال شدید باشه، باید با پزشک تماس بگیری.
۴. حرکات پرشی دست و پا هنگام خواب
یکی از حرکات رایج اما نگران کننده برای والدین، حرکات ناگهانی دست و پای نوزاده؛ مخصوصاً وقتی تازه به خواب رفته یا از خواب می پره. این واکنش که به اون "رفلکس مورو" می گن، نشونه ی فعال بودن سیستم عصبی کودک و احساس ناامنی در لحظه ی بیدار شدنه.
این رفلکس معمولاً تا ۳ الی ۴ ماهگی کم کم از بین می ره و نیازی به مداخله خاصی نداره. ولی اگه کودک حرکات نامتقارن داشت یا فقط یک سمت بدنش بیشتر حرکت می کرد، بررسی پزشک ضروریه.
۵. صدای خس خس یا خرخر هنگام نفس کشیدن
خیلی از نوزادان هنگام نفس کشیدن، صداهای عجیب مثل ناله، خس خس یا خرخر در میارن. دلیل اصلی این صداها، تنگ بودن مجاری تنفسی و وجود ترشحاتیه که داخل بینی گیر کرده.
استفاده از فین گیر مخصوص نوزادان یا چند قطره سرم فیزیولوژی می تونه به تخلیه بینی کمک کنه. اما اگه صدای نفس کشیدن با تب، تغییر رنگ پوست یا بی حالی همراه شد، حتماً باید پزشک نوزاد رو معاینه کنه.
۶. لبخندهای بی دلیل و حرکات عجیب در خواب
اگه نوزادت موقع خواب ناگهان لبخند بزنه، صداهایی مثل ناله تولید کنه یا حتی دست و پاهاش حرکت کنه، نترس! این رفتارها نشونه ی فعالیت مغز در خواب و مراحل رشد سیستم عصبیه.
نوزادان در خواب REM بسیار فعال هستن و این حرکات در همون مرحله اتفاق می افته. فقط در صورتی که این حرکات خیلی شدید یا مداوم باشن، بررسی تخصصی لازمه.
۷. تورم سینه در نوزاد تازه متولدشده
گاهی ممکنه متوجه تورم خفیف یا حتی ترشح کمی از سینه نوزادت بشی؛ چه دختر باشه چه پسر. این موضوع به دلیل عبور هورمون های مادر از طریق جفت به بدن نوزاده و بعد از مدتی خودبه خود برطرف می شه.
دستکاری یا فشار دادن سینه نوزاد توصیه نمی شه. اگه همراه با قرمزی، التهاب یا تب باشه، بررسی پزشکی ضروریه.
۸. شکل غیرعادی یا نامتقارن سر
چون جمجمه نوزاد انعطاف پذیره، ممکنه بعد از زایمان طبیعی یا حتی در هفته های اول تولد، سر کودک کشیده یا نامتقارن به نظر برسه. این تغییرات اغلب به دلیل نحوه خوابیدن نوزاده و با گذر زمان اصلاح می شن.
برای پیشگیری، بهتره کودک رو در حالت های مختلف بخوابونی و زمان بیداری کمی روی شکم قرار بدی (تایم Tummy Time). در موارد نادر، استفاده از کلاه مخصوص توسط پزشک پیشنهاد می شه.
۹. لکه خون در پوشک نوزاد دختر
دیدن رگه های خون یا ترشح صورتی رنگ در پوشک نوزاد دختر، مخصوصاً در هفته اول تولد، ممکنه ترسناک باشه. اما این حالت که شبیه به یک قاعدگی کوچیکه، نتیجه تغییرات هورمونی پس از تولده و معمولاً ظرف چند روز از بین می ره.
در صورتی که خونریزی زیاد یا مکرر بود، حتماً با پزشک مشورت کن.
۱۰. انحراف یا لوچی چشم نوزاد
یکی از چیزهایی که ممکنه توجهت رو جلب کنه، چپ شدن یا عدم هماهنگی حرکات چشم نوزاده. نگران نباش! چون عضلات چشم نوزاد هنوز ضعیف هستن، این موضوع کاملاً طبیعی ست و معمولاً تا ۶ ماهگی اصلاح می شه.
اگر بعد از این مدت همچنان یکی از چشم ها انحراف داشت یا حرکاتش غیرطبیعی بود، مراجعه به چشم پزشک اطفال توصیه می شه.
نتیجه گیری: به رفتارهای نوزادت اعتماد کن، اما همیشه گوش به زنگ باش
دوران نوزادی پر از شگفتی و سواله. خیلی از رفتارهایی که اول عجیب یا حتی ترسناک به نظر می رسن، بخش طبیعی رشد نوزادن. اما شناخت تفاوت بین «طبیعی» و «غیرطبیعی» به شما کمک می کنه تا هم آرامش بیشتری داشته باشید و هم در مواقع ضروری، اقدام درست انجام بدید.
در صورتی که رفتار یا نشانه ای فراتر از حد طبیعی دیدی – مثل تب، بی حالی، تغییر رنگ پوست یا علائم شدید – مراجعه به پزشک بهترین گزینه است.

ارسال نظر جدید