نوزاد از چه زمانی اسم خودش را میشناسد؟ راهنمای كامل تشخیص و تقویت این مهارت مهم
نوزاد از چه زمانی اسم خودش را می شناسد؟ راهنمای کامل تشخیص و تقویت این مهارت مهم
شناختن اسم برای نوزاد فقط یک اتفاق معمولی نیست؛ بلکه یکی از نخستین گام های رشد شناختی، ارتباطی و زبانی در زندگی او محسوب می شود. لحظه ای که نوزاد با شنیدن اسمش سرش را می چرخاند یا لبخند می زند، برای بسیاری از والدین یکی از شیرین ترین خاطرات دوران نوزادی فرزندشان است. اما دقیقاً چه زمانی نوزاد این توانایی را پیدا می کند؟ چه عواملی باعث می شود زودتر اسم خودش را بشناسد؟ و والدین چطور می توانند به تقویت این مهارت کمک کنند؟ در این مقاله به طور جامع به این پرسش ها پاسخ می دهیم.
نوزاد از چه سنی اسم خودش را تشخیص می دهد؟
براساس یافته های روانشناسی رشد کودک، اغلب نوزادان بین ۴ تا ۶ ماهگی شروع به تشخیص اسم خود می کنند. در این مرحله، آن ها ممکن است با چرخاندن سر، خیره شدن به گوینده یا تغییر حالت صورت شان واکنش نشان دهند. این واکنش ها معمولاً ساده هستند، اما نشانه ای از آغاز درک معنا و ارتباط صدا با خودشان محسوب می شوند. با نزدیک شدن به ۹ ماهگی تا حدود ۱۲ ماهگی، شناخت اسم به یک رفتار پایدارتر تبدیل می شود. کودک ممکن است در میان چند صدا، تنها به اسم خود واکنش نشان دهد یا از میان گروهی از افراد، توجه اش به کسی جلب شود که او را به نام صدا زده است.
بررسی علمی توانایی نوزادان در درک اسم
تحقیقات متعددی در زمینه رشد نوزادان انجام شده که نشان می دهند حتی در سنین پایین، نوزاد قادر است صدای اسم خود را از سایر صداها تمایز دهد. یکی از پژوهش های منتشرشده در مجله ی Developmental Psychology به بررسی پاسخ نوزادان ۴ تا ۶ ماهه به شنیدن اسم شان در بین سایر واژه ها پرداخته است. نتایج نشان داد که نوزادان به طور معناداری مدت زمان بیشتری به صدای اسم خود گوش می دهند. همچنین در مجله ی Infancy مطالعه ای دیگر منتشر شد که تأیید می کند نوزادان تا ۹ ماهگی می توانند بین اسم خود و سایر واژه ها تفاوت قائل شوند و به طور خاص به اسمشان واکنش نشان دهند. این واکنش ها معمولاً با مکث، نگاه مستقیم یا تغییر در رفتار همراه است.
روند یادگیری اسم توسط نوزاد چگونه است؟
نوزاد به شکل طبیعی و از طریق تجربه های روزمره، اسم خودش را یاد می گیرد. فرآیند یادگیری اسم به چند عامل مهم بستگی دارد:
تکرار مستمر در موقعیت های مختلف یکی از موثرترین روش ها برای آموزش غیرمستقیم به نوزاد است. وقتی والدین در زمان هایی مثل شیر دادن، تعویض پوشک، بازی کردن یا نوازش کردن اسم کودک را می گویند، این واژه در ذهن نوزاد با حس خاصی گره می خورد. او به تدریج درک می کند که این کلمه خاص به خودش اشاره دارد.
آهنگ و لحن صدا نیز نقش کلیدی دارد. نوزادان به صداهایی که لحن احساسی، شاد یا هیجان انگیز دارند، بیشتر واکنش نشان می دهند. اگر اسم کودک با لحنی مهربان و پرانرژی گفته شود، احتمال توجه و یادگیری او به مراتب بیشتر می شود.
برقراری ارتباط چشمی و نگاه مستقیم هنگام گفتن اسم نیز به تقویت این مهارت کمک می کند. وقتی نوزاد در چشمان والدین نگاه می کند و هم زمان اسمش را می شنود، این ارتباط ذهنی و احساسی قوی تر شکل می گیرد.
چرا تعامل اجتماعی در یادگیری اسم مؤثر است؟
محیط اجتماعی کودک در یادگیری زبان نقش بسیار مهمی ایفا می کند. وقتی نوزاد در موقعیت های متنوعی مثل مهمانی خانوادگی، پارک یا بازی های گروهی اسم خودش را می شنود، به مرور زمان می آموزد که این واژه با حضور خودش در ارتباط است. همچنین این تجربه ها باعث افزایش تمرکز و تقویت مهارت تمایز بین صداها در ذهن او می شوند. نوزاد ابتدا ممکن است به هر صدایی که با لحن خاصی گفته می شود واکنش نشان دهد، اما با تکرار، می آموزد که اسم خودش یک واژه منحصربه فرد است.
از کجا بفهمیم که نوزاد اسم خودش را شناخته است؟
شناختن اسم در نوزاد با رفتارهایی مشخص بروز پیدا می کند. وقتی شما او را صدا می زنید، اگر:
-
سرش را به سمت صدا بچرخاند؛
-
به شما نگاه کند یا تمرکز چشمی اش را به شما بدوزد؛
-
لبخند بزند یا هیجان زده شود؛
-
اگر در حال بازی یا شیر خوردن است، لحظه ای مکث کند؛
-
و مهم تر از همه، به اسمش بیشتر از سایر کلمات واکنش نشان دهد؛
احتمالاً این رفتارها نشان دهنده آن است که او اسمش را شناخته و با خود مرتبط می داند.
چگونه به نوزاد کمک کنیم تا زودتر اسمش را یاد بگیرد؟
برای سرعت دادن به فرآیند شناخت اسم، می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
۱. تکرار اسم در موقعیت های طبیعی: هنگام انجام کارهای روزمره مثل لباس پوشاندن یا غذا دادن، اسمش را مرتب و با محبت صدا بزنید. این تکرار در شرایط مختلف باعث می شود نوزاد بهتر ارتباط برقرار کند.
۲. استفاده از لحن گرم، شاد و موزون: لحن شما باید طوری باشد که کودک جذب شود. صداهای یکنواخت یا بی احساس ممکن است در جلب توجه کودک تأثیر کمتری داشته باشند.
۳. برقراری ارتباط چشمی هنگام صدا زدن: وقتی اسمش را می گویید، با نگاه مستقیم و لبخند به او پیام دهید که این صدا مربوط به خودش است.
۴. اجتناب از استفاده منفی از اسم: اگر فقط زمانی که می خواهید او را تنبیه کنید از اسمش استفاده کنید، ممکن است کودک حس منفی نسبت به اسم خود پیدا کند. در نتیجه، در موقعیت های مثبت هم حتماً از اسمش استفاده کنید.
۵. بازی های تعاملی با استفاده از اسم: بازی هایی مانند "دالی موشه"، قایم باشک یا صدا زدن اسم در حین قایم شدن می توانند به تقویت این مهارت کمک کنند.
۶. کاهش صداهای پس زمینه هنگام تمرین: تلویزیون یا صدای بلند موسیقی ممکن است تمرکز نوزاد را کم کند. بنابراین، هنگام صدا زدن اسمش، محیطی آرام ایجاد کنید تا بهتر تمرکز کند.
اگر نوزاد به اسمش واکنشی نشان نداد، چه کنیم؟
در بیشتر موارد تأخیر در شناخت اسم طبیعی است و جای نگرانی ندارد، اما اگر تا ۱۲ ماهگی هیچ واکنشی نسبت به اسمش نشان نداد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا بررسی دقیق تری انجام شود. علل احتمالی شامل:
-
مشکلات شنوایی (مثل عفونت گوش میانی یا کاهش شنوایی مادرزادی)
-
تاخیر در رشد گفتار و زبان
-
نشانه های اولیه اوتیسم (در صورت وجود علائم دیگری مثل عدم تماس چشمی، عدم واکنش به صداهای دیگر، یا عدم علاقه به بازی های اجتماعی)
پزشک معمولاً با استفاده از تست های شنوایی، ارزیابی رشد زبانی و بررسی رفتارهای تعاملی کودک، تصمیم می گیرد که آیا نیاز به مداخله خاصی هست یا نه.
چرا شناختن اسم نقطه شروع یادگیری زبان است؟
شناخت اسم برای نوزاد، پایه ایترین مهارت زبانی به شمار می رود. این توانایی باعث می شود کودک متوجه شود که کلمات می توانند معنای خاصی داشته باشند و برای اشاره به افراد یا اشیا بهکار بروند. این شناخت در ادامه به او کمک می کند تا کلماتی مثل "مامان"، "بابا"، "آب" یا "بیا" را نیز راحت تر یاد بگیرد. همچنین، کودکانی که اسم خود را زودتر یاد می گیرند، تمرکز بهتری در شنیدن دارند و زودتر با اطرافیان ارتباط برقرار می کنند.
نتیجه گیری
تشخیص اسم، یکی از اولین نشانه های رشد شناختی و زبانی در نوزادان است که معمولاً از ۴ ماهگی آغاز می شود و تا یک سالگی تثبیت می شود. اگرچه سرعت یادگیری در کودکان متفاوت است، اما والدین با رفتارهای ساده ای مثل تکرار اسم در فضای شاد، برقراری ارتباط چشمی و اجتناب از کاربرد منفی اسم، می توانند نقش مؤثری در تقویت این مهارت ایفا کنند. در صورت تأخیر زیاد، مشورت با پزشک می تواند به تشخیص زودهنگام و اقدامات حمایتی مناسب کمک کند.
ارسال نظر جدید