ماساژ نوزاد؛ راهی ساده و مؤثر برای رشد سالم و آرامش بیشتر
ماساژ نوزاد؛ راهی ساده و مؤثر برای رشد سالم و آرامش بیشتر
نوزادان تازه متولدشده نسبت به دنیای اطراف خود بسیار حساس اند. لمس، بو، صدا و گرمای بدن والدین برای آن ها معنا و امنیت دارد. در این میان، ماساژ نوزاد یکی از روش های سنتی اما علمی و کاربردی برای برقراری ارتباط نزدیک تر با نوزاد و کمک به رشد جسمی و روانی او است. این تکنیک ساده که در بسیاری از فرهنگ ها ریشه دارد، در سال های اخیر توجه پزشکان و متخصصان رشد کودک را هم جلب کرده است.
در این مقاله، به طور کامل درباره فواید ماساژ نوزاد، زمان و روش انجام آن، نوع روغن های مناسب و نکات ایمنی لازم خواهیم پرداخت. اگر به دنبال راهی طبیعی برای کمک به رشد نوزاد، کاهش استرس و افزایش خواب آرام کودک خود هستید، این مطلب را از دست ندهید.
ماساژ نوزاد چیست و چرا اهمیت دارد؟
ماساژ نوزاد به مجموعه ای از حرکات آرام، ملایم و ریتمیک روی بخش های مختلف بدن کودک گفته می شود که معمولاً با استفاده از روغن های طبیعی انجام می شود. این ماساژها علاوه بر تقویت ارتباط والد و فرزند، موجب تحریک گردش خون، بهبود عملکرد اندام ها، آرام سازی عضلات و کاهش اضطراب نوزاد می شوند.
لمس یکی از مهم ترین ابزارهای ارتباطی بین نوزاد و مادر یا پدر است. در واقع نوزادان، لمس را اولین زبان عشق و توجه می دانند. با ماساژ روزانه یا منظم، این ارتباط لمسی تقویت شده و باعث می شود کودک احساس امنیت، محبت و آرامش بیشتری را تجربه کند.
فواید علمی و ثابت شده ماساژ نوزاد
ماساژ نوزاد فقط یک عادت سنتی نیست، بلکه تحقیقات علمی زیادی در دنیا انجام شده که فواید آن را از نظر فیزیولوژیکی و روانی تأیید می کند. برخی از مهم ترین مزایای آن شامل موارد زیر است:
1. کاهش استرس و اضطراب در نوزاد و والدین
ماساژ باعث افزایش ترشح هورمون اکسی توسین در بدن نوزاد می شود. این هورمون که به هورمون عشق و آرامش معروف است، مستقیماً در کاهش سطح کورتیزول (هورمون استرس) نقش دارد. به همین دلیل، نوزادی که ماساژ منظم دریافت می کند، آرام تر است، کمتر گریه می کند و خواب بهتری دارد. همچنین، والدینی که کودک خود را ماساژ می دهند، احساس نزدیکی و آرامش بیشتری تجربه می کنند.
2. تقویت رشد جسمی و ذهنی نوزاد
مطالعات نشان داده اند که نوزادانی که ماساژ منظم دریافت می کنند، رشد جسمی بهتری دارند. این رشد شامل افزایش وزن، افزایش توده عضلانی، تقویت استخوان ها و حتی رشد سریع تر مغزی است. ماساژ باعث تحریک اعصاب محیطی می شود و به تقویت ارتباطات عصبی در مغز کمک می کند؛ بنابراین برای نوزادان نارس نیز یک روش فوق العاده مفید است.
3. بهبود گوارش و کاهش کولیک نوزادی
یکی از بزرگ ترین دغدغه های والدین، دل دردها، گاز معده و یبوست در نوزاد است. ماساژ شکم، مخصوصاً با حرکات دایره ای در جهت عقربه های ساعت، به بهبود حرکات روده ای و دفع گاز کمک می کند. همین کار ساده می تواند دردهای کولیکی نوزاد را کاهش داده و به آرامش او کمک کند.
4. کمک به خواب بهتر و تنظیم چرخه خواب
نوزادانی که ماساژ منظم دریافت می کنند، سریع تر به خواب می روند و خواب طولانی تری دارند. ماساژ شبانه به عنوان بخشی از روتین قبل از خواب، به ذهن کودک علامت می دهد که زمان استراحت فرا رسیده است. در نتیجه، کودک راحت تر می خوابد و شب زنده داری ها کمتر می شود.
5. تقویت پیوند عاطفی میان والد و نوزاد
ماساژ، لحظه ای خاص بین والدین و نوزاد است. این فرصت، هم باعث تقویت حس اعتماد کودک می شود و هم به والدین کمک می کند تا زبان بدن و نیازهای نوزاد را بهتر درک کنند. مخصوصاً برای پدرانی که می خواهند در مراقبت از نوزاد مشارکت بیشتری داشته باشند، ماساژ راهی عالی برای برقراری ارتباط عمیق تر است.
چه زمانی برای ماساژ نوزاد بهتر است؟
ماساژ باید در زمانی انجام شود که نوزاد بیدار، سرحال و آرام است. نباید زمانی باشد که کودک تازه غذا خورده یا خواب آلود است. بسیاری از والدین، ماساژ را بخشی از روتین روزانه کودک خود قرار می دهند، مثلاً بعد از حمام یا قبل از خواب. همچنین، صبح ها که نوزاد انرژی بیشتری دارد هم زمان خوبی برای ماساژ است.
آموزش گام به گام ماساژ نوزاد در خانه
آماده سازی محیط:
-
دمای اتاق باید متعادل باشد (نه خیلی سرد و نه خیلی گرم).
-
یک پتو یا حوله نرم روی زمین پهن کنید.
-
نور ملایم و آرامش بخش انتخاب کنید.
-
موسیقی ملایم در صورت تمایل می تواند به ایجاد حس بهتر کمک کند.
مراحل انجام ماساژ:
▪️ ماساژ پاها:
از ران ها به سمت مچ و کف پا با فشار ملایم دست ها حرکت کنید. هر انگشت پا را جداگانه ماساژ دهید.
▪️ ماساژ شکم:
با دو انگشت خود، حرکات دایره ای در جهت عقربه های ساعت روی شکم انجام دهید. این تکنیک به حرکت گاز و بهبود هضم کمک می کند.
▪️ ماساژ سینه:
دست ها را به صورت متقاطع از مرکز قفسه سینه به سمت شانه ها بکشید.
▪️ ماساژ دست ها:
از شانه ها به سمت مچ و کف دست، حرکت ملایم انجام دهید. انگشت ها را به آرامی بمالید.
▪️ ماساژ پشت:
نوزاد را روی شکم قرار دهید. با کف دست، از گردن تا انتهای کمر به صورت رفت و برگشت ماساژ دهید.
کدام روغن برای ماساژ نوزاد مناسب است؟
برای جلوگیری از خشکی پوست و ایجاد حس روانی بهتر، استفاده از روغن در ماساژ نوزاد توصیه می شود. البته روغن مورد استفاده باید طبیعی، بدون عطر و مخصوص پوست حساس نوزاد باشد. روغن های زیر گزینه های مناسبی هستند:
-
روغن نارگیل طبیعی
-
روغن بادام شیرین
-
روغن آفتابگردان
-
ژل آلوئه ورا (در برخی موارد)
نکته مهم: پیش از استفاده، مقدار کمی از روغن را روی پوست نوزاد تست کنید تا از عدم بروز حساسیت مطمئن شوید.
نکات ایمنی در هنگام ماساژ دادن نوزاد
-
هرگز نوزاد گرسنه، تازه غذاخورده یا خواب آلود را ماساژ ندهید.
-
اگر نوزاد نشانه هایی از بی قراری یا گریه داشت، ماساژ را متوقف کنید.
-
فشار دست باید کاملاً ملایم و نرم باشد.
-
در صورت وجود بیماری پوستی، اگزما یا حساسیت، با پزشک مشورت کنید.
سخن پایانی
ماساژ نوزاد یک تجربه ساده اما عمیق و معنادار است. این فعالیت هم به رشد نوزاد کمک می کند، هم سطح آرامش و اعتماد به نفس والدین را بالا می برد. با اختصاص تنها چند دقیقه در روز، می توانید یک ارتباط گرم، صمیمی و حمایتی با فرزند خود برقرار کرده و در عین حال به رشد مغزی، جسمی و روانی او کمک کنید.
ارسال نظر جدید