ختنه نوزاد پسر؛ یک تصمیم مهم و تاثیرگذار

ختنه نوزاد پسر یکی از تصمیم‌ های مهمی است که بسیاری از والدین از همان هفته‌ های اول زندگی فرزندشان با آن مواجه می ‌شوند. این اقدام که از دیرباز در بسیاری از فرهنگ ‌ها و ادیان رواج داشته، امروزه علاوه بر دلایل مذهبی، به دلایل علمی و پزشکی نیز توصیه می‌ شود. اما سؤال اساسی این است: بهترین زمان برای ختنه نوزاد پسر چه زمانی است؟ آیا انجام این عمل در روزهای ابتدایی تولد بهتر است یا باید تا ماه‌ های بعدی صبر کرد؟

در این مقاله، به ‌صورت جامع و علمی، تمام جنبه‌ های مربوط به ختنه نوزاد پسر را بررسی می ‌کنیم. از فواید پزشکی گرفته تا زمان مناسب، روش‌ های رایج، مراقبت ‌های بعد از عمل و نکاتی که باید حتماً بدانید.

چرا ختنه نوزاد پسر توصیه می ‌شود؟

یکی از دغدغه‌ های والدین این است که آیا ختنه کردن نوزاد پسر ضرورت دارد یا خیر. پاسخ پزشکان به این سؤال مثبت است، چرا که ختنه فواید متعددی دارد. ختنه می ‌تواند از بروز بسیاری از بیماری‌ های ادراری، عفونی و حتی مقاربتی جلوگیری کند. طبق تحقیقات منتشرشده در مجلات پزشکی، پسرانی که در دوران نوزادی ختنه شده‌ اند، در سال اول زندگی تا ۱۰ برابر کمتر دچار عفونت مجاری ادراری می ‌شوند.

علاوه بر این، مطالعات نشان داده ‌اند که ختنه می ‌تواند خطر ابتلا به ویروس HIV، زگیل تناسلی (HPV) و حتی سرطان آلت تناسلی را به ‌طور قابل توجهی کاهش دهد. همچنین نوزادان ختنه‌ شده کمتر دچار مشکلات پوستی مانند التهاب پوست سر آلت (بالانیت) و تنگی پوست می‌ شوند. از نظر بهداشتی نیز، پاک ‌سازی ناحیه تناسلی برای پسران ختنه‌ شده بسیار ساده ‌تر است، چراکه پوست اضافه‌ ای که محل تجمع باکتری‌ ها باشد، دیگر وجود ندارد.

چه سنی برای ختنه پسرم بهتر است؟

پاسخ به این سؤال کاملاً به شرایط نوزاد و نظر پزشک بستگی دارد. اما سن ۲ هفته تا ۳ ماهگی به‌عنوان ایده ‌آل‌ ترین بازه برای انجام ختنه نوزاد پسر شناخته می‌ شود. دلایل این انتخاب عبارتند از:

• نوزاد هنوز تحرک زیادی ندارد و روند عمل و ترمیم زخم سریع ‌تر و راحت ‌تر انجام می ‌شود.
• حافظه بلندمدت هنوز شکل نگرفته و کودک دچار خاطره ناخوشایند نمی ‌شود.
• آستانه درد پایین‌ تر است و واکنش‌ های عصبی خفیف ‌تر خواهند بود.
• سیستم ایمنی بدن هنوز ساده ‌تر عمل می‌ کند و احتمال واکنش‌ های التهابی شدید کمتر است.

در صورتی که عمل ختنه در این سن انجام شود، معمولاً نوزاد در کمتر از ۱۰ روز به‌ طور کامل بهبود می ‌یابد و عوارضی مانند خونریزی، تورم یا عفونت بسیار نادر است.

ختنه در روز هفتم یا هشتم؛ بله یا خیر؟

در بسیاری از خانواده ‌های ایرانی، مخصوصاً با پیش ‌زمینه مذهبی، ختنه در روز هفتم یا هشتم تولد توصیه می ‌شود. این سنت از زمان‌ های قدیم وجود داشته و بسیاری از والدین آن را به دلایل دینی ترجیح می ‌دهند. اما آیا از نظر پزشکی هم این زمان مناسب است؟

پاسخ این است که اگر نوزاد کاملاً سالم و بدون مشکل زایمانی یا کم ‌وزنی باشد و پزشک متخصص عمل را انجام دهد، ختنه در هفته اول نیز می ‌تواند ایمن باشد. با این حال، پزشکان ترجیح می‌ دهند که زمان ختنه به اواخر هفته دوم یا ماه اول موکول شود تا نوزاد کمی رشد کرده و شرایط بدنی ‌اش بهتر تثبیت شده باشد.

روش‌ های ختنه؛ کدام یک برای نوزاد من بهتر است؟

برای نوزادان زیر سه ماه، رایج ‌ترین و ایمن ‌ترین روش ختنه، استفاده از حلقه پلاستی ‌بل (Plastibell) است. در این روش:

• یک حلقه پلاستیکی کوچک روی سر آلت قرار می ‌گیرد.
• پوست اضافی با نخ مخصوص بسته می ‌شود.
• حلقه طی چند روز (معمولاً بین ۵ تا ۱۰ روز) خودبه ‌خود می‌ افتد.
• نیازی به بخیه نیست و خونریزی به حداقل می ‌رسد.

این روش مزایای زیادی دارد؛ از جمله اینکه کودک نیاز به بستری یا داروی بیهوشی ندارد و دوران نقاهت خیلی کوتاه است. ضمن اینکه احتمال عفونت و ناراحتی بسیار کم ‌تر از روش‌ های سنتی است.

مراقبت‌ های بعد از ختنه؛ چه نکاتی را رعایت کنیم؟

یکی از مهم ‌ترین بخش ‌های موفقیت ‌آمیز بودن ختنه، مراقبت ‌های بعد از عمل است. رعایت نکات ساده ولی کلیدی باعث می ‌شود نوزاد خیلی سریع و بدون دردسر بهبود پیدا کند. موارد زیر از اصلی‌ ترین نکات مراقبتی هستند:

1. پوشک را مرتب تعویض کنید تا از تماس ادرار و مدفوع با زخم جلوگیری شود.
2. استفاده از کرم وازلین یا پماد آنتی‌بیوتیک (مثل موپیروسین) در هر بار تعویض پوشک ضروری است.
3. محل زخم را خشک و تمیز نگه دارید. از شست ‌وشوی مکرر ناحیه با آب در روزهای اول پرهیز کنید.
4. اگر حلقه تا ۱۰ روز بعد نیفتاد یا ناحیه دچار تورم، بوی بد یا ترشح چرک شد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
5. در صورت وجود درد یا بی ‌قراری نوزاد، پزشک ممکن است استامینوفن مخصوص نوزادان را تجویز کند. از مصرف آسپرین به‌ طور کامل خودداری شود.

نشانه‌ های طبیعی پس از ختنه چیست؟

خیلی از والدین پس از ختنه نگران رنگ پوست، ظاهر یا تورم سر آلت نوزاد هستند. اما باید بدانید که برخی از علائم پس از ختنه کاملاً طبیعی است:

• کمی قرمزی یا تورم ناحیه
• تغییر رنگ زخم به زرد روشن یا قهوه‌ای
• بی ‌قراری خفیف یا گریه‌ های کوتاه ‌مدت

همه ‌ی این موارد معمولاً در عرض یک تا دو هفته برطرف می‌ شوند. در صورت ادامه‌ دار شدن یا شدید شدن علائم، مشورت با پزشک ضروری است.

نتیجه ‌گیری؛ ختنه علمی، ایمن و با آگاهی

ختنه نوزاد پسر اگر با آگاهی، در زمان مناسب و با روش علمی انجام شود، یکی از مؤثرترین اقدامات بهداشتی برای سلامت آینده او خواهد بود. با انتخاب پزشک متخصص، روش حلقه‌ ای مطمئن، و رعایت مراقبت‌ های بعد از عمل، این تجربه برای نوزاد و والدین می‌ تواند بدون دردسر و نگرانی سپری شود.