رفتار اشتباه با نوزاد؟ بعضی كارهای ممنوعه!
رفتار اشتباه با نوزاد؟ بعضی کارها ممنوعه!
قراره در این مطلب چی یاد بگیریم؟
-
چطور به نیازهای احساسی و روانی نوزاد احترام بگذاریم؟
-
آیا گریه نوزاد نشونه لوس شدن یا درخواست کمک است؟
-
تماس بدنی و بغل کردن نوزاد چه تأثیری در رشد داره؟
-
چرا خواب منظم و محیط آروم برای نوزاد مهمه؟
-
مقایسه نوزاد با دیگران چه پیامدهایی داره؟
-
نشونه های بیش تحریکی در نوزاد و روش کنترلش
-
زبان بدن نوزاد و اهمیت درک حریم شخصی
-
نقش ثبات رفتاری والدین در رشد شخصیت کودک
نوزاد هم مرز داره؛ فقط بلد نیست بگه
وقتی نوزادی تازه متولد می شه، همه ی نگاه ها روی تغذیه، پوشک، و وزنشه. ولی خیلی وقت ها یه موضوع مهم نادیده گرفته می شه: احساسات و مرزهای نوزاد. برخلاف تصور عموم، نوزادها هم از همون روزهای اول زندگی، به فضای امن روانی نیاز دارن. اینکه احساس کنن نیازهاشون شنیده می شه و کسی هست که پاسخ شون بده، باعث شکل گیری احساس امنیت و آرامش می شه؛ احساسی که تا بزرگسالی همراه شون می مونه.
۱. نادیده گرفتن گریه نوزاد یعنی نادیده گرفتن احساساتش
گریه، تنها زبان نوزاد در ماه های اول زندگیه. این گریه ها ممکنه به خاطر گرسنگی، دل درد، خستگی، یا فقط نیاز به در آغوش بودن باشن. اما برخی والدین تصور می کنن اگر سریع واکنش بدن، کودک لوس می شه و وابستگی ناسالم پیدا می کنه.
واقعیت اینه که بر اساس تحقیقات دانشگاه هایی مثل هاروارد، نوزادی که گریه هاش نادیده گرفته بشه، ممکنه به مرور زمان احساس ناامنی کنه و حتی دچار اختلالات روانی در آینده بشه.
اقدام درست چیه؟
با شنیدن اولین گریه، بدون استرس به سمت نوزاد برو. با صدات بهش آرامش بده، لمسش کن، بررسی کن نیاز فیزیکی داره یا احساسی. همین کار ساده، یعنی توجه واقعی به احساسات کودک.
۲. نترس، بغل کردن نوزاد اعتماد به نفس می سازه
«بچه رو بغل نکن، بغلی می شه!» این جمله رو شاید بارها شنیده باشی. اما علم امروز ثابت کرده که نوزادی که زیاد در آغوش والدینش قرار می گیره، نه تنها بغلی و وابسته نمی شه، بلکه در آینده مستقل تر، آرام تر و بااعتمادبه نفس تر رشد می کنه.
نوزاد در ماه های اول زندگی، تماس پوستی و نزدیکی فیزیکی زیادی نیاز داره. این ارتباط باعث ترشح هورمون های آرام بخش مثل «اکسی توسین» در بدن نوزاد و مادر می شه.
پیشنهاد مفید:
در طول روز، سعی کن لحظاتی رو برای تماس پوست به پوست با نوزادت اختصاص بدی. استفاده از قنداق پوش های پوستی یا اسلینگ های نوزادی هم می تونه به این ارتباط کمک کنه.
۳. خواب بی برنامه یعنی نوزاد خسته و بی قرار
خواب باکیفیت یکی از مهم ترین عوامل رشد مغز نوزاده. در ماه های اول، مغز کودک در حال شکل گیریه و چرخه ی خواب نقش مهمی در تثبیت خاطرات، رشد سلولی، و حتی تعادل احساسی ایفا می کنه.
محیط پرنور، سر و صداهای زیاد، یا خواباندن نوزاد در زمان های ناهماهنگ، از عوامل مخرب خواب هستن.
چه کاری مفیده؟
سعی کن فضای خواب نوزاد کم نور، بی صدا و خنک باشه. از پرده ضخیم استفاده کن، سر و صداهای اضافی رو حذف کن و یک روتین قبل از خواب مثل لالایی، ماساژ ملایم یا حمام کمک می کنه نوزاد راحت تر بخوابه.
۴. هرگز کودک تو با بچه های دیگه مقایسه نکن
«پسر فلانی راه افتاده، تو هنوز چهار دست و پا میری!»
این جمله ها شاید از روی نگرانی یا حتی شوخی گفته بشن، ولی اثرات عمیقی در ذهن نوزاد و بعدتر، کودک باقی می ذارن.
مقایسه نوزاد با دیگران، نه تنها بی فایده ست، بلکه می تونه حس ناکافی بودن، استرس، یا رقابت ناسالم ایجاد کنه. رشد حرکتی و ذهنی هر کودک منحصر به فرده.
یادت باشه:
تنها مقایسه ای که مجازه، با منحنی رشد و استانداردهای پزشکیه. کودک تو قرار نیست با بچه ی خواهر یا همسایه یکی باشه!
۵. تحریک بیش ازحد؛ دشمن مغز در حال رشد نوزاد
نوزادها به شدت به محیط اطراف شون حساسن. محرک های زیاد مثل نورهای شدید، تلویزیون روشن، صداهای بلند یا حتی تعداد زیاد اسباب بازی ها می تونه باعث «بیش تحریکی» یا overstimulation بشه.
نتیجه این اتفاق؟ نوزادی خسته، عصبی، بدخواب و بی قرار.
چطور مدیریت کنیم؟
زمان بازی با نوزاد رو محدود نگه دار. هر بار فقط یک یا دو اسباب بازی در اختیارش بذار. به نشونه های خستگی مثل مالیدن چشم، چرخاندن سر یا بی قراری توجه کن و سریع وقفه ایجاد کن.
۶. مرزهای بدنی نوزاد رو جدی بگیر
نوزاد هم آدمه! شاید حرف نزنه، ولی زبان بدن داره. ممکنه گاهی از بغل شدن، بوسیدن یا حتی بازی کردن خوشش نیاد. مخصوصاً وقتی اطرافش پر از افراد غریبه باشه.
توجه کن:
اگه نوزادت سرش رو برمی گردونه، اخم می کنه یا بدنش رو جمع می کنه، یعنی نیاز به فاصله داره. حتی اگر مهمون ها بخوان بغلش کنن، وظیفه توئه که ازش دفاع کنی.
۷. نوزاد به رفتار قابل پیش بینی نیاز داره
تصور کن یه روز با لبخند به گریه نوزادت جواب می دی، یه روز دیگه با ناراحتی یا بی توجهی. این تغییر رفتار باعث اضطراب و گیجی در ذهن کودک می شه. بچه ها برای رشد روانی سالم، به محیط پایدار و پیش بینی پذیر نیاز دارن.
چه کاری مفیده؟
سعی کن واکنش هات به نیازهای نوزاد تا جای ممکن یکسان باشه. اگه خسته ای، یه لحظه استراحت کن ولی سعی نکن نیازش رو نادیده بگیری. یک والد آرام = یک کودک آرام.
جمع بندی: مراقب نشونه های بی صدا باش
نوزاد حرف نمی زنه، ولی با گریه، لبخند، حرکات چشم، واکنش به نور و صدا باهات ارتباط برقرار می کنه. خط قرمزهای نوزاد ممکنه برای ما جزئی و بی اهمیت به نظر بیان، ولی برای رشد روانی و شخصیتی اون حیاتی ان.
اگه دوست داری فرزندت در آینده فردی با اعتماد به نفس، باهوش و با ثبات باشه، از همین حالا باید به مرزهای احساسیش احترام بذاری.
مرزهای نوزادتو بشناس، و هیچ وقت از روشون رد نشو.
ارسال نظر جدید